Obavezni uređaji na motornim i priključnim vozilima
Postavio Dejan Budić
Friday, 26 November 2010
NOVI SAOBRAĆAJNI PROPISI. Od 19. septembra 2010. primenjuje se novi pravilnik o podeli motornih i priključnih vozila u tehničkim uslovima za vozila u saobraćaju na putevima. Primenom Pravilnika stupile su na snagu i novine koje se odnose na učestvovanje traktora, priključnih mašina i zaprežnih vozila u saobraćaju. Najveća dozvoljena dužina motornog vozila je 12 metara kao i za priključno vozilo traktora, s tim što se dužina prikolice meri od vučnog oka rude do najisturenije tačke na zadnjem kraju vozila, a dužina poluprikolice od ose vučnog čepa do najisturenije tačke na zadnjem kraju prikolice.
Za radnu-R i izmenjivu vučenu mašinu-S koje se koriste u poljoprivredi i šumarstvu, najveća dozvoljena širina je tri metra. Najveća dozvoljena visina vozila iznosi četiri metra, a klirens vozila mora biti toliki da pri najvećoj dozvoljenoj masi može da pređe prepreku visine 10 santimetara.
Motorna vozila, kao i skupovi vozila, moraju imati takve uređaje da prilikom vožnje u krugu od 360 stepeni, najisturenija tačka vozila mora biti vođena po krugu prečnika najviše 25 metara pri čemu se gabariti vozila moraju kretati u pojasu najveće širine 7,2 metra. Maksimalno dozvoljena ukupna masa vozila i skupa vozila iznosi 40 tona, a ukupna masa motornog vozila i prikolice ne sme da prelazi vrednost najveće dozvoljene mase vozila koja je deklarisana na identifikacionoj tablici motornog vozila. Ukupna masa motornog vozila ne sme da prelazi 18 tona za dvoosovinsko vozilo. Ukupna masa prikolice ne sme da prelazi 10 tona za jednoosovinsku prikolicu, dvoosovinsku 18 tona i troosovinsku 24 tone.
Traktori točkaši i guseničari moraju imati radno i parkirno kočenje. Radno kočenje mora delovati na oba točka najmanje zadnje osovine na traktorima kategorija T1 i T2 pod uslovom da je sila kočenja ravnomerno raspoređena na oba točka, a kod ostalih kategorija mora delovati na sve točkove. Traktori opremljeni radnim kočenjem, s punim servo dejstvom, moraju biti opremljeni indikatorima s optičkim ili zvučnim signalom, za svaki krug kočenja kada akumulisana energija u krugu padne ispod 65 odsto radnog pritiska. Ako je radna kočnica s delimičnim servo dejstvom, rezerva energije mora biti tolika da se u slučaju prestanka rada vozilo može zaustaviti prema normativima za radno kočenje, a u slučaju otkaza bilo kojeg dela prenosnog sistema kočenja mora postojati mogućnost zaustavljanja traktora sa usporenjem koje iznosi bar 50 odsto normative za radno kočenje.
Traktorima se može dodati najviše dva priključna vozila, pod uslovom da se skup vozila kreće brzinom manjom od 40 kilometara na čas i kada radno kočenje deluje na sve točkove skupa.
Motokultivatori - Tm, moraju imati jedan sistem radnog kočenja na prednjoj ili zadnjoj osovini, s tim da u slučaju otkaza na jednom točku mora biti ispravno kočenje na drugom. Radna mašina Tr mora imati radno kočenje.
Najmanja jačina svetla merena regloskopom u zoni najveće osvetljenosti velikog svetla mora biti za traktore s nehalogenim sijalicama 16 luksa, s halogenim sijalicama sa dve žarne niti najmanje 24 luksa, a sa jednom žarnom niti najmanje 32 luksa.
Prednja poziciona svetla na motornom vozilu sa četiri i više točkova koja su šira od 1,3 metra kao i na priključnim vozilima širine preko 1,6 metara moraju biti ugrađena i izvedena kao dva prednja poziciona svetla. Udaljenost svetleće površine prednjeg pozicionog svetla od površine puta ne sme biti manja od 0,35 niti veća od 1,5 metara, a za poluprikolice ne sme biti veća od 1,8 metara. Zadnja poziciona svetla na motornim vozilima koja su šira od 1,3 metara moraju biti ugrađena i izvedena kao dva poziciona svetla. Na traktorima najveća dozvoljena udaljenost svelteće površine zadnjeg pozicionog od površine puta može iznositi 2,1 metar. Sva vozila duža od šest metara, uključujući prikolice na kojima se dužina meri zajedno s rudom, registrovana nakon 1. jula 2011. moraju imati bočna svetla za označavanje u skladu s jednoobraznim tehničkim uslovima.
Rotaciono ili trepćuće svetlo na traktorima mora biti ugrađeno i izvedeno kao najmanje jedno rotaciono ili trepćuće svetlo tako da daje svetlost žuto-narandžaste boje.
Katadiopteri na vozilima širim od 1,3 metara moraju biti ugrađeni i izvedeni kao dva zadnja katadioptera crvene boje. Dva zadnja crvena katadioptera na priključnom vozilu moraju biti ugrađena i izvedena u obliku ravnostranog trougla, s vrhom okrenutim naviše i stranicom veličine najmanje 0,15 metara. Katadiopter mora imati svetleću površinu najmanje 20 kvadratnih santimetara. Na motornim vozilima čija dužina prelazi šest metara i svim priključnim vozilima, prvi put registrovanim u Srbiji nakon 1. marta 2011. godine, moraju biti ugrađeni bočni katadiopteri žute boje prema jednoobraznim tehničkim uslovima.
Autor: Marija Antanasković
Poljoprivrednik 2445