Preuzeto sa sajta PSS Srbije- http://www.psss.rs/e107_plugins/forum/forum_viewtopic.php?6051.post
Kukuruz se smatra biljkom otpornom na sušu. Ima nizak transpiracioni koeficijent i moćno razvijen korenov sistem. Za obrazovanje jednog kilograma suve materije utroši se za 70 do 75 % vode manje nego kod strnih žita. Međutim, obzirom na visoke prinose koje kukuruz postiže, zahteva više vode nego strna žita. U oblastima najvećeg rasprostriranja kukuruza, ukupna godišnja količina padavina iznosi 600 do 800 mm, pa i više. To nam govori da kukuruz možemo smatrati više potrošačem vode, nego biljkom otpornom na sušu. Ako se i može govoriti o njegovoj otpornosti na sušu, to se odnosi samo na njegove početne faze razvića kada biljke sačuvaju životnu sposobnost i u najsurovijim uslovima suše. Potrebe biljaka za vodom se povećavaju u toku njegovog rasta i razvića. Najveće potrebe kukuruz ima u vreme izbijanja metlica, kada ima najveću površinu isparavanja (u vrelom danu dobro razvijena biljka ispari 2,2 do 2,4 litra vode). Nedostatak vlage u zemljištu na 10 dana pre metličenja i u metličenju snižava prinos. Stepen smanjenja prinosa u zavisnosti je sa dužinom vegetacionog perioda hibrida. Kasnostasniji hibridi više smanjuju prinos u uslovima suše, jer je suša (i vazdušna, i zemljišna) u periodu njihovog cvetanja i oplodnje jače izražena. Veće prinose u sušnim godinama daju ranostasniji hibridi, kod kojih cvetanje i oplodnja protiče pri obezbeđenošćiu zemljišta vlagom.
Smanjenje prinosa pri suši uslovljeno je pre svega zaustavljanjem procesa rasta. Pri nedostatku vode u zemljištu potrošnja vode putem transpiracije prevazilazi njeno snabdevanje, biljka počinje osećati njen deficit i pada u stanje dugotrajnog venjenja. Venjenje biljaka izaziva narušavanje normalnog metabolizma materije, pojačava procese hidrolize i razlaganja, pri čemu su podvrgnuti skrob u drugi ugljeni hidrati, kao i belančevinaste materije. Biljka gubi turgor i prekida se sinteza novih masa protoplazme odražavajući se na procese rasta dovodeći do njegovog potpunog zaustavljanja. Stoga suša zadržavajući rast biljaka smanjuje lisnu površinu što dovodi do zadržavanja u nakupljanju organskih materija i smanjenju prinosa.
Smanjenje prinosa može se javiti kao rezultat suše u vreme cvetanja i oplodnje, kao posledica različitog vremena cvetanja muških i ženskih cvasti. U uslovima jake suše može se desiti i da cveta samo metlica, dok se svila ne pojavljuje, pošto za to nedostaje zemljišna vlaga. Stoga se u takvim uslovima povećava broj sterilnih, jalovih biljaka. U sušnim godinama na klipovima se može javiti krezubost, odnosno neispunjenos klipova zrnom, pogoršava se kvalitet prinosa- smanjuje se veličina klipova i težina 1000 zrna.
Osim smanjenja prinosa i pogoršanja njegovog kvaliteta, suša može omogućiti rasprostranjenje nekih gljivičnih bolesti koje parazitiraju ionako oslabljene biljke. Takođe, poleganje biljaka se može javiti kao posledica suše, jer se u takvim uslovima razvija manje moćan sekundarni korenov sistem. A može se javiti ka o posledica oboljenja i razaranja tkiva stabla od 3 do 5 članka gljivicama kojima pogoduju uslovi suše.
dipl. ing. Svetlana Jerinić
Kukuruz se smatra biljkom otpornom na sušu. Ima nizak transpiracioni koeficijent i moćno razvijen korenov sistem. Za obrazovanje jednog kilograma suve materije utroši se za 70 do 75 % vode manje nego kod strnih žita. Međutim, obzirom na visoke prinose koje kukuruz postiže, zahteva više vode nego strna žita. U oblastima najvećeg rasprostriranja kukuruza, ukupna godišnja količina padavina iznosi 600 do 800 mm, pa i više. To nam govori da kukuruz možemo smatrati više potrošačem vode, nego biljkom otpornom na sušu. Ako se i može govoriti o njegovoj otpornosti na sušu, to se odnosi samo na njegove početne faze razvića kada biljke sačuvaju životnu sposobnost i u najsurovijim uslovima suše. Potrebe biljaka za vodom se povećavaju u toku njegovog rasta i razvića. Najveće potrebe kukuruz ima u vreme izbijanja metlica, kada ima najveću površinu isparavanja (u vrelom danu dobro razvijena biljka ispari 2,2 do 2,4 litra vode). Nedostatak vlage u zemljištu na 10 dana pre metličenja i u metličenju snižava prinos. Stepen smanjenja prinosa u zavisnosti je sa dužinom vegetacionog perioda hibrida. Kasnostasniji hibridi više smanjuju prinos u uslovima suše, jer je suša (i vazdušna, i zemljišna) u periodu njihovog cvetanja i oplodnje jače izražena. Veće prinose u sušnim godinama daju ranostasniji hibridi, kod kojih cvetanje i oplodnja protiče pri obezbeđenošćiu zemljišta vlagom.
Smanjenje prinosa pri suši uslovljeno je pre svega zaustavljanjem procesa rasta. Pri nedostatku vode u zemljištu potrošnja vode putem transpiracije prevazilazi njeno snabdevanje, biljka počinje osećati njen deficit i pada u stanje dugotrajnog venjenja. Venjenje biljaka izaziva narušavanje normalnog metabolizma materije, pojačava procese hidrolize i razlaganja, pri čemu su podvrgnuti skrob u drugi ugljeni hidrati, kao i belančevinaste materije. Biljka gubi turgor i prekida se sinteza novih masa protoplazme odražavajući se na procese rasta dovodeći do njegovog potpunog zaustavljanja. Stoga suša zadržavajući rast biljaka smanjuje lisnu površinu što dovodi do zadržavanja u nakupljanju organskih materija i smanjenju prinosa.
Smanjenje prinosa može se javiti kao rezultat suše u vreme cvetanja i oplodnje, kao posledica različitog vremena cvetanja muških i ženskih cvasti. U uslovima jake suše može se desiti i da cveta samo metlica, dok se svila ne pojavljuje, pošto za to nedostaje zemljišna vlaga. Stoga se u takvim uslovima povećava broj sterilnih, jalovih biljaka. U sušnim godinama na klipovima se može javiti krezubost, odnosno neispunjenos klipova zrnom, pogoršava se kvalitet prinosa- smanjuje se veličina klipova i težina 1000 zrna.
Osim smanjenja prinosa i pogoršanja njegovog kvaliteta, suša može omogućiti rasprostranjenje nekih gljivičnih bolesti koje parazitiraju ionako oslabljene biljke. Takođe, poleganje biljaka se može javiti kao posledica suše, jer se u takvim uslovima razvija manje moćan sekundarni korenov sistem. A može se javiti ka o posledica oboljenja i razaranja tkiva stabla od 3 do 5 članka gljivicama kojima pogoduju uslovi suše.
dipl. ing. Svetlana Jerinić
