Uzgoj kalifornijske pastrmke

Kalifornijska pastrmka (lat. Parasalmo gairdneri) brza, veoma lepa slatkovodna riba koja živi u bistrim, čistim vodama, a pripada familiji Salmonidae.

Latinski naziv: Salmo trutta - morpha lacustris
Lokalni nazivi: ružičasta pastrmka
Maks. dužina: od 25 do 60 cm
Maks. težina: 15,8 kg
Vreme mresta: počinje u ranom proleću a završava se u maju.

Opis i građa

Kalifornijska pastrmka je nešto šira i snažnija od potočne pastrmke. Telo, uključujući i peraja, joj je prekriveno tamnim pegama, a leđa su joj tamnozelene boje. Po bokovina, koji srebrnasto svetlucaju, se pruža šarena linija duginih boja koja nijansom prelazi na crveno, i zbog toga je i dobila ime ružičasta pastrmka.

Navike, stanište, rasprostranjenost

Kalifornijska pastrmka poreklom je iz Amerike (Kalifornija, Kanada, Severna Amerika), a na prostore Evrope i Balkana je stigla 1893. godine kada su njome poribljene neke od voda. Ubrzo se privikla kako u rekama tako i u jezerima.

Kalifornijska pastrmka se u Srbiji masovno gaji u ribnjacima uglavnom zbog toga što dobro podnosi temperaturu i do 25°C.

Kalifornijska pastrmka se ne zadržava u otvorenim vodama. U nekim vodama postiže maksimalnu težinu i do 10 kg, ako ne bude ulovljena, budući da je velika grabljivica i nasrće na sve mamce. Trofejima se smatraju i tri puta manji primerci. Prosečna lovna težina je od 200 do 900 grama.

Kalifornijska pastrmka se kao mala hrani planktonom i sitnim vodenim životinjama, a kasnije prelazi na krupniju hranu. Kad ostari, ona postaje grabljivica i drugoj ribi ne dozvoljava da dođe do hrane. U njoj i njenim rođacima krije se veliki proždrljivac vrlo hitrih, ali i gracioznih pokreta.

Razmnožavanje

Kalifornijska pastrmka se mresti u rano proleće (mart - april), pa sve do maja. Tada po telu dobija još izražajnije boje, tzv. mresni osip, kada postaje prava lepotica. U to vreme menja i boju mesa i dobija jači riblji miris. Izleže do 2000 jajašaca, a polno je zrela između druge i treće godine kad je dugačka od 20 do 25cm.



_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Uzgoj kalifornijske pastrmke unosan posao
http://www.ivanjica.rs/index.php?op...ke-unosan-posao&catid=14:najnovije&Itemid=113

Celo selo uzgaja pastrmku
http://www.blic.rs/stara_arhiva/srbija/106581/Celo-selo-uzgaja-pastrmku

Verovatno da je temperatura vode u pitanju jer znam da se kal.pastrmka ne hrani ispod 10 c tako da nema ni prirasta,vec ako je takva temperatura duze vreme zna i da kalira.

ima li ko da uzgaja pastrmku na ovom forumu

Ima. Reci šta te zanima.

- - - - - - - - - -

Za pocetak, nekoliko malih ispravki u uvodnom tekstu o kalifornijskoj pastrmki. Nije nista strasno, ali cisto da zapocnem pisanje. 1.ispravka-lat.naziv za kalif.pastrmku je Oncorhynchus mykiss. Po novoj nomenklaturi, pripada porodici pasifickih lososa, ali vrsta koja vise obitava u slatkoj vodi. Parasalmo g. je stari naziv za kalif.pastrmku, koji sam i ja nekad ucio i vazio je do 90-tih godina. Precizniju pricu na tu temu moze da kaze neki ihtiolog. Dalje, drugi naziv za kalif.p. nije ruzicasta, vec dužičasta pastrmka. To ime je dobila po duginim bojama koje se prelivaju po bokovima. Trece-mresni period kalif.pastrmke je od kraja novembra do kraja februara, s tim da jedinke koje daju ikru i mlec u decembru i januaru imaju najbolji kvalitet. Mrest u martu\aprilu\maju postoji, to je tkz. soj-majski mrest i prisutan je i na nasim ribnjacima, ali nije toliko zastupljen.

Vrste, podvrste i determinacija kalif.pastrmke

1836.godine u reci Kolumbiji, koja se uliva u Pacifik, Richardson je mislio da je prvi našao novu vrstu pastrmke u S. Americi. Dobila je ime Rainbow Trout (dužičasta pastrmka), po karakterističnoj pruzi u bojama duge duž bokova. Kako mu nije bilo poznato, smatrao je svoje otkriće prvim, opisao ju je i dao joj latinski naziv. Smatrajući je bliskim srodnikom atlantskog lososa, uvrštena je u rod Salmo i nazvana Salmo gairdneri Richardson 1836. Daljim istraživanjima otkriveno je da se kalifornijska pastrmka susreće i u drugim rekama duž pacifičke obale od Aljaske do Meksika. 1885.god. Jordan pronalazi novu pastrmku u potocima planina Sierra Nevade koji pripadaju slivu reke Sacramento. Kako je ova pastrmka odstupala po građi i načinu života od kalifornijske pastrmke, smatrao ju je novom vrstom i nazvao Salmo Shasta Jordan 1836. Nešto kasnije Gibbons nalazi pastrmke u reci Kern koje se takođe razlikuju i koje su nazvane Salmo irideus Gibbons.

Daljim istraživanjima utvrdilo se da Shasta i Irideus nisu posebne vrste, već forme Salmo gardnieri, pa se u sistematiku uvode kao podvrste i nazivaju troimenim nazivom: Salmo gardnieri f. shasta Jordan i Salmo gardnieri f. irideus Gibbons. Do 1970. iz reka koje se ulivaju u Pacifik opisano je oko dvadesetak formi kalifornijske pastrmke.

Međutim, u drugoj polovini 20. veka među ihtiolozima je počelo preovladavati mišljenje da kalifornijska pastrmka ne pripada rodu Salmo, pa su za nju u sistematiku uveli novi rod i naziv-Parasalmo (Parasalmo gardnieri Richardson 1836.).

U skladu sa najnovijim istraživanjima, američki ihtiolozi 1988. kalif. pastrmku svrstavaju u rod pacifičkih lososa-Oncorhynchus, a pošto je Walbaum 1792. ipak bio taj naučnik koji je prvi otkrio i opisao na Kamčatki dužičastu pastrmku, konačno je dobila latinsko ime Oncorhynchus mykiss (Walbaum 1792.). Ruski naziv za dužičastu pastrmku je mikiša, pa odatle je naziv mykiss.

- - - - - - - - - -

Rasprostranjenost po svetu


Kalifornijska pastrmka u svom prirodnom rasprostranjenju živi u rekama pacifičkog sliva, od zapadne Kamčatke, na severoistoku Azije, Aljaske i do reka Sierra Madre u Meksiku. Na tom velikom geografskom području razvio se veliki broj formi ove vrste, od kojih najveći deo iz mora na mrest putuje u reke. Druge podvrste (forme) se stalno zadržavaju u rekama i potocima koji se ulivaju u okean i žive podalje od ušća u okean. Od svih formi najpoznatija je ona iz potoka i rečica koje izviru u području planine Mt. Shasta u planinskom lancu Sierra Nevade u Kaliforniji.... Godine 1874. počinje poribljavanje kalifornijskom pastrmkom širom Severne Amerike i time proces širenja te riblje vrste po čitavom svetu, što je na kraju rezultiralo da je postala kozmopolitska vrsta. Širenje ove vrste nije bez razloga, jer je pokazala odličnu adaptaciju na uslove gajenja i dobre rezultate rasta, koji nisu u tom obimu odlika drugih salmonidnih vrsta.... 1877. oplođena ikra iz Kalifornije se prenosi na Novi Zeland, a 1890. i u Australiju. 1877. izvršena su prva poribljavanja u japanske vode. Krajem 19. veka prenesena je i u obalno područje Južne Afrike, a zatim u reke Severne Afrike. U Južnoj Americi poribljavanje počinje 1904. i to u Argentini, a zatim slede reke duž Kordiljera i Anda do Magelanovog prolaza. Godine 1880. iz mrestilišta na reci Mc Cloud River u Kaliforniji prenesena je oplođena ikra shasta forme u mrestilišta Evrope (Nemačka, Austrija, Poljska, Češka, Mađarska, Slovenija, Hrvatska i BiH).

O selenju i zadržavanju

U nekim ponornicama i vodama Jadranskog sliva formirale su se populacije kalifornijske pastrmke koje se prirodno mreste. U pritokama reke Save, pošto nema barijera, one vremenom napuštaju stanište i gube se u nizinskom delu toka. O tom selenju iz dela toka u koji su ubačene, kod nas se dosta raspravljalo. Tako je nastala teza da ribe koje ne sele potiču od ikre shasta forme donesene iz mrestilišta na rečici Mc Cloud River u Kaliforniji. Međutim, kako je došlo do pomanjkanja ikre ne-selećih formi, počelo se u evropska mrestilišta donositi oplođena ikra selećih formi. I tako je došlo do mešanja, ukrštanja obiju formi... Poribljene ribe kod kojih je preovladavao nasledni nagon za selenjem nestajala su, a mali broj riba koji nemaju selidbeni nagon, nisu mogli formirati brojnu i stabilnu populaciju riba, pogotovo ako se u tim vodama odvijao jak izlov od strane ribolovaca ili krivolov... U ribnjacima se uzgaja uglavnom seleća forma. Uspešnim veštačkim mrešćenjem matica tih selećih formi, dokazano je da nije obavezan morski period u životu selećih formi. Populacije koje su se održale u ponornicama, jadranskim rečicama, Plitvičkim jezerima, a u najnovije vreme i u akumulacionim jezerima, ne moraju pripadati čistoj shasta formi. Dovoljno je da u potocima koji dovode vodu imaju mogućnost mrešćenja, a otok vode nije pogodan za beg ili ga uopšte nema.

- - - - - - - - - -


Građa i život

Kalifornijske pastrmke se građom i oblikom delimično razlikuju od naših potočnih pastrmki. Telo im je neznatno sploštenije, a gubica nešto duža. Završno položena usta dopiru iza očiju. Kod starijih mužijaka, vrh donje čeljsti savija se u kuku, što je karakteristika mužijaka kod svih lososa iz roda Oncorhynchus. Usta su puna oštrih, unazad okrenutih zuba. U sklopu nepčanih kostiju nalazi se i ozubljena kost, ralica, u kojoj je samo jedan red zubića, za razliku od potočne pastrmke, koja na dršci ralične kosti ima dva reda zubića... Na leđima se nalazi kraća leđna, iza nje mala-masna. Repni deo tela završava snažnom repnom perajom, koja je više urezana nego kod potočne pastrmke. Telo pokrivaju sitne ljuske. Duž bočne pruge poredano je oko 100 ljuski, a po vertikali između masne peraje i bočne pruge nižu se u 16 redova... Kalifornijske pastrmke i po boji odudaraju od potočne pastrmke. Temeni deo glave, leđa i leđni deo repa je tamnozelene do modro sive boje, bokovi su svetliji, a trbuh srebrenobele boje. Leđa i bokovi uključujući i leđnu, masnu i repnu peraju, posuti su gustim, crnim tačkama, piknjama... Duž tela, od glave do repa, s obe strane pruža se crvena traka sa zelenkastim i plakastim tonovima, koja se presijava u duginim bojama. Odatle i engleski naziv: Rainbow Trout, nemački: Regenbogenforele i naš: dužičasta pastrmka. Ta dugina pruga, za vreme mresta postaje intenzivnije obojena... Kod nedozrelih formi, u uzgoju do konzumne veličine ili starosti, je bleđa ili ne postoji. Kod mladunaca ove pastrmke, kao i kod ostalih salmonida, na bokovima se ističe do trinaest tamnijih, poprečnih pruga (juvenilne pruge) koje krajem prve godine života nestaju.

Pastrmski ribnjaci su objekti na kojima se obavlja mrest i gajenje riba iz porodice Salmonida. Zato se još nazivaju i salmonidni ili hladnovodni ribnjaci. Zahtevaju veliki protok čiste i hladne vode (uglavnom je poželjan temperaturni raspon od 8-15°C). Za razliku od njih, ribnjaci u kojima se gaje šaran i druge ciprinidne riblje vrste zahtevaju topliju vodu (optimalno od 20-28°C) i nazivaju se šaranski, toplovodni ili ciprinidni ribnjaci. Postoje u praksi i ribnjaci na kojima se mogu ukrstiti ova dva tipa proizvodnje. To su kavezni ribnjaci postavljeni u protočnim akumulacijama, na kojim je moguće istovremeno gajiti i salmonide i ciprinide. Na salmonidnim ribnjacima na prostorima ex-Yu gaje se ili su se gajili sa promenjivim uspehom: kalifornijska pastrmka, potočna pastrmka, glavatica, mekousna pastrmka, mladica, lipljen, zlatovčica.

- - - - - - - - - -

Prva podela salmo-ribnjaka je podela po vrstama koje se gaje. Na jednoj strani imamo ribnjake za gajenje kalifornijske pastrmke kao najmasovnije riblje vrste koja se danas gaji (u preko 95% slučajeva), uglavnom za komercijalne potrebe (ishranu) i ribnjake za ostale salmonidne vrste koje se gaje radi poribljavanja otvorenih voda. Na žalost, to gajenje radi poribljavanja otvorenih voda je više-manje zapostavljeno, jer je ekonomski slabo isplativo (iz više razloga). Zato je u tom slučaju potrebna veća finansijska pomoć ili države (odnosno državnih institucija) ili neke dobro organizovane i finansijski jake asocijacije ribolovaca ili ekologa, kojima prvenstveni cilj ne bi bio profit, već zaštita i popravljanje ribljeg fonda u ribolovnim, salmonidnim vodama.

- - - - - - - - - -


Postavlja se pitanje zašto se masovnije ne gaje druge salmonide u komercijalne svrhe. Evo zašto. Sve spomenute vrste, osim kalifornijske pastrmke nisu rentabilne za komercijalni tov, jer imaju loš faktor konverzije izuzetno skupe riblje hrane u živu masu (engl.convert-prevođenje ili pretvaranje, skraćeno FCR), zatim slabo podnose visoku gustinu u jatu, za razliku od kalifornijske pastrmke, zatim slabo podnose povremeno sniženje koncentracije kiseonika koje može da se desi u određenim momentima u toku godine i slabije su otporne na riblje bolesti koje su neminovna pojava na ribnjacima sa velikom gustinom ribe. A na tržištu ne mogu da postignu cenu koja bi pokrila troškove proizvodnje i obezbedila zaradu. Kad se sve to sabere ostaje samo kalifornijska pastrmka kao riblja vrsta koja je pogodna za gajenje u uslovima visoke gustine, tolerantna na niske i visoke temperature (podnosi temperaturu vode i do 25-30°C, ako ima dovoljno kiseonika), otporna (relativno) na mnoge riblje bolesti i koja ima zadovoljavajuću konverziju riblje hrane u meso. Jedino je ona ekonomski isplativa za komercijalni tov i zato je raširena po čitavom svetu (kozmopolitska vrsta). Znači, kad kažemo pastrmski (hladnovodni) ribnjak, to se danas prvenstveno odnosi na gajenje kalifornijske pastrmke.

Prema intenzitetu proizvodnje (gustina gajenja ribe po jedinici proizvodne površine) - svi ribnjaci (bilo šaranski ili pastrmski) se razvstavaju na ekstenzivne, poluintenzivne i intenzivne. Zadnjih decenija pojavljuju se i superintenzivni sistemi gajenja.

Na ekstenzivnim pastrmskim ribnjacima riba se drži u jako maloj gustini u odnosu na moguću, optimalnu gustinu. Riba se hrani malo ili nikako. Riba najčešće koristi prirodnu hranu, po principu šta uhvati ili šta joj voda donese. Obično su takvi ribnjaci zapušteni ili su pred stečajem, pa usled nedostatka novca, nema ni kupovine hrane, a time i ishrane riba veštačkim hranivima.

Na poluintezivnim ribnjacima, riba se takođe drži u manjoj gustini od moguće ili u optimalnoj, ali se za ishranu koristi hranivo koje nije standardizovano (mlevena riba III, IV kategorije i eventualno otpaci od riba, gliste, otpaci od mesne industrije i slično) i veliko je pitanje ekonomske, higijenske i ekološke opravdanosti za takav rad. Nešto bolji rezultati se postižu dodavanjem jednog dela kvalitetne riblje hrane i ovakvi ribnjaci su više formirani kao prateći objekti uz neku drugu primarnu proizvodnju ili u svrhu turizma i ugostiteljstva.

Ishrana riba sa isključivo gotovom ribljom hranom zahteva držanje riba u visokoj gustini (intenzivna proizvodnja) da bi bila ekonomski opravdana. Zbog visoke cene hrane za pastrmku i ostalih troškova, ne isplati se na proizvodnom objektu držati malu, nisku gustinu riba. Mi to možemo da radimo, ali tako nizak nivo proizvodnje ne može da pokrije sve troškove proizvodnje, za razliku od šaranskih ribnjaka gde je to donekle ipak moguće. Znači, sledi da optimalna proizvodnja na pastrmskim ribnjacima podrazumeva visoku (intenzivnu) gustinu držanja riba sa punom ishranom gotovim pastrmskim hranivima.

Uz dodatna ulaganja (aeracija i oksigenacija) ulazimo u područje superintenzivne proizvodnje. E sad, to može da bude ekonomski klizav teren, jer se može desiti da supervisoka proizvodnja ribe (nekoliko puta veća od uobičajene visoke, intenzivne proizvodnje) ne može da pokrije opet supervisoke troškove proizvodnje (struja, tečni kiseonik, merni uređaji i slično). Sve zavisi od situacije na tržištu, koje određuje isplatvost jedne ovakve proizvodnje.

Dodjite kod mene u Bajinu Bastu,ima oko 20 ribnjaka kalifornijske pastrmke a takodje se na drzavnom nivou radi mrest mladice.Da bi se imala ekonomska racunica kod uzgoja pastrmke,potrebno je da se poklope sve kockice,tj. da su prirodni uslovi idealni sto podrazumeva veliki dotok izuzetno hladne i ciste vode.I pored toga su ulaganja u ribnjake ogromna ali se kasnije visestruko vrati.Ovde su vlasnici ribnjaka (uz odobrenje vodoprivrede Srbije) iskoristili prirodne pogodnosti koje daju rekerina,Pilica,Tresnjica,Raca,Vrelo (reka godina),Rogacica te Zaovljansko i Perucacko jezero,tako da je u ovom kraju ova grana privrede (ribarstvo) veoma razvijena. Ima tu i par ribnjaka sarana ali mnogo manje u odnosu na kalifornijsku pastrmku.

Pastrmski ribnjaci se prema veličini dele na: male, srednje i velike. Po mom ličnom viđenju (koje ne mora da se poklapa po izvorima drugih autora), mali ribnjak godišnje proizvede od par stotina kilograma do 20-25 t ribe, odnosno mesečno od stotinu kg do 2 t konzumne ribe. Ako se grade iz hobija, proizvode jako male količine ribe za sopstvene potrebe (to su mikro, mini ribnjaci). Grade se i za svrhu čuvanja žive ribe za potrebe sopstvenog restorana ili ribarnice. Ipak, većina mini ribnjaka, zasnovana je na računici da obezbedi prihod jednoj porodici koja je vlasnik takvog objekta (porodični ribnjak). Takvi ribnjaci uglavnom imaju do 10-tak, često nestandardizovanih (raznih dimenzija) bazena za tov ribe i često nemaju dovoljne količine vode.

Šta znači standardizovan bazen za gajenje pastrmke. Na našim prostorima, bazeni se grade u omjeru širine i dužine 1:10, odnosno bazen širine 2 m ima dužinu oko 20 m, itd. Prosečna dubina bazena je 1m (na početku 0,8-0,9 m, a na kraju bazena 1,1-1,2 m). Pošto na porodičnom ribnjaku posao rade članovi porodice, oni nemaju visoku stavku troška radne snage (eventualno povremeno angažuju radnu snagu), a ribu prodaju po punoj ceni na samom ribnjaku, odnosno zaobilaze posrednike, distributere i nakupce i mogu na dobroj lokaciji (čitaj prometnoj) ostvariti solidno dobre prihode. Najveći je problem visoka nabavna cena hrane za male ribnjake, koju teško mogu da snize, jer nemaju tako veliku potrošnju na osnovu kojega bi mogli da postignu bolju nabavnu cenu (odnosno bonus). Obično članovi porodice rade i druge poslove na imanju ili su čak zaposleni, pa se u takvim okolnostima može fino privređivati, ako se domaćinski ekonomiše.

Srednje veliki ribnjaci imaju godišnju proizvodnju konzumne ribe od 30-40 do 150 tona. Na našim prostorima građeni su po svim standardima i propisima, većinom su bili u društvenom vlasništvu i uglavnom su svi u Srbiji privatizovani. Najveći problem je po mom viđenju ekonomničnost takvih objekata, jer takav ribnjak mora da angažuje određeni broj radnika, poslovođu i stručno lice-tehnologa. Ako se dobro radi (postižu dobre konverzije, nema velikih gubitaka u proizvodnji, ako se obezbedi plasman ribe po dobroj ceni, proizvodi sopstvena mlađ, vodi računa o nabavci kvalitetne hrane sa ekonomski prihvatljivom cenom, ne dozvoli pojava krađe na ribnjaku, ne uzimaju preskupi bankarski krediti i osigura visok nivo naplate plasirane ribe) onda takav ribnjak ima perspektivu. Međutim, u praksi pošto ti ribnjaci posluju kao samostalna preduzeća, razjedinjeni su, opterećeni mnogim troškovima koje jedna firma mora da ima, a izloženi su oštroj konkurenciji velikih proizvođača i uvoznika. Istovremeno, na unutrašnjem tržištu među sobom su oštri konkurenti, a bez ozbiljne su mogućnosti da realizuju izvozne aranžmane i time obezbede sigurno i rentabilno poslovanje. Kratko rečeno, preveliki su da se bave maloprodajom, a istovremeno su premali da se bave ozbiljnom veleprodajom ili izvozom.

Moje lično viđenje je da se takvi ribnjaci moraju udruživati (sarađivati), ne u smislu da formiraju kartel i dogovaraju monopolsku cenu na tržištu, već u cilju da se udruženim snagama pojave pre svega kao kupci riblje hrane i time ostvare povoljniju nabavnu cenu i na takav način postignu konkurentnost na tržištu. Zatim da razmenjuju informacije u tehnologiji proizvodnje, pogotovo ako se uvode tehnološke inovacije na nekom od njih. Znači cilj bi trebao biti formiranje nekog udruženja ili klastera između nekoliko ribnjaka...

Veliki pastrmski ribnjaci su oni koji proizvode preko 150 tona ribe godišnje. Proizvodnja može da im doseže i preko 500-600 tona konzumne ribe godišnje. Takvi ribnjaci kao veliki sistemi dosta lakše posluju, pošto su u mogućnosti da nabave dosta povoljnije hranu u odnosu na male i srednje ribnjake, a poznato je da je hrana u salmonidnoj proizvodnji najskuplja od svih proizvodnji u stočarstvu i da učestvuje u troškovima sa preko 70%. Jasno je da se svaka ušteda u hrani drastično pozitivno ispoljava kroz krajnju cenu proizvoda. Mane velikog ribnjaka su da nije lako plasirati veliku količinu ribe na domaće tržište, pogotovo ako se odjednom proizvede ta velika količina. Takvi ribnjaci su prinuđeni da jedan deo proizvodnje pokušaju da izvezu, a to opet nosi velike probleme u realizaciji. Drugo rešenje je obaranje prodajne cene na unutrašnjem tržištu, u periodima slabije potražnje, da bi se ubrzala prodaja, tako da bi se mogli isprazniti bazeni za novu, mladu ribu, koja pristiže u procesu proizvodnje i traži sve veći prostor kako raste. Međutim, po meni to nije srećno rešenje. U Srbiji postoji samo nekoliko velikih pastrmskih ribnjaka, a najveća koncentracija takvih ribnjaka je u BiH.

Prema nameni pastrmski ribnjaci mogu biti: punosistemski i specijalizovani. Punosistemski ribnjaci drže sopstveno matično jato i vrše kompletnu proizvodnju (od ikre i mlađi do konzumne ribe), a specijalizovani (parcijalni) se bave proizvodnjom ribe samo u jednoj fazi, npr. drže matice, mreste i proizvode samo mlađ koju svu prodaju na tržištu ili nemaju matice i ne mreste, već kupuju mlađ sa strane i proizvode konzumnu ribu (tovilište).

Kada ribnjaci počinju sa proizvodnjom, preporuka je da se krene prvo u proizvodnju konzumne ribe nabavkom mlađi sa strane - od drugog proizvođača, a kad se posle nekoliko godina ovlada sa tehnologijom gajenja, može se formirati matično jato i početi samostalno sa proizvodnjom sopstvene mlađi (ako to dozvoljavaju uslovi na ribnjaku).